Idrija
Algemeen
In en rondom Idrija zijn voldoende mogelijkheden om te overnachten. Hotels, appartementen, ‘tourist farms’ en privékamers zijn ruimschoots aanwezig. Voor een hapje en een drankje kun je terecht bij een van de vele restaurantjes, inns en bars. Er kunnen ook diverse sporten uitgeoefend worden, zowel binnen als in de natuur: zwemmen (in zowel een indoor zwembad als natuurlijke zwempoelen), fietsen, paragliden, paardrijden, bergklimmen, bowlen, paintballen en ’s winters kun je er skiën. In deze regio zijn ook vele speleologen actief.
In Idrija
In Idrija zijn een aantal kerken te bezichtigen, bijvoorbeeld de kerk van Maria Hemelvaart. De wandschilderingen stammen uit 1762-1766. Er werd voor het eerst naar deze kleine kerk gerefereerd in de 12 eeuw. De St. Anthony van Padua kerk stamt deels uit 1678 en deels uit 1766. De kerk van de Heilige Drie-eenheid is de oudste kerk van Idrija. Deze kerk is gesitueerd op de plek waar, in 1490, de legendarische ‘tub maker’ voor het eerst kwik vond.
Daarnaast zijn er in Idrija nog een aantal bezienswaardige gebouwen. Het theater uit de 18e eeuw, de graanschuur, de eerste Sloveense secondary school (gebouwd in 1903), het stadhuis (gebouwd in 1898), Selstev (de ingang van Anthony’s Shaft, de mijn) en Scopoli’s huis (een belangrijk mijngebouw uit de 18e eeuw) en natuurlijk het Gewerkenegg Kasteel (Gewerkenegg is Duits voor mijnkasteel).
Bezienswaardigheden
Antonijev Rov of Anthony’s shaft, de kwikmijn, is sinds kort opgenomen op de UNESCO lijst en is absoluut de moeite waard om te bezoeken. Vooraf krijg je een interessante film te zien over de geschiedenis van Idrija en de mijn. Daarna ga je met een speciale jas en een helm onder leiding van een gids de mijnen in. Je krijgt een goed beeld van hoe het leven er destijds uitzag. Onderweg kun je zelfs nog een blik werpen op enkele restanten kwik in het gesteente. Het hele bezoek, inclusief de film, duurt zo’n 2 uur. Stevige schoenen zijn een must, de mijn is niet geschikt voor mensen die slecht ter been zijn. De mijn is alleen te bezoeken met een gids op vastgestelde tijdstippen. Entree in 2012: €7,-
Het Gemeentelijk museum en het Gewerkenegg Kasteel hebben een oppervlakte van 1000 m2. In de diverse kamers van het museum wordt de rijke culturele historie van Idrija en Cerkno tentoongesteld. In 1997 werd het museum uitgeroepen tot Beste Europese Museum industriele en technische erfgoed. Het museum is dagelijks van 9 tot 18 uur geopend.
In diverse gebouwen bij Francis’ shaft, een oude mijningang, staan maar liefst 26 machines uit de 19e en 20e tentoongesteld, die oorspronkelijk werden gebruikt in de kwikmijn van Idrija. Dertig jaar lang stonden ze op het buitenterrein van het Gewerkenegg Kasteel, maar dit kwam de machines niet ten goede dus is in de jaren ’80 besloten om deze machines een eigen plekje te geven. Het museum is geopend van 9 tot 16 uur en is alleen onder leiding van een gids van het gemeentelijk museum te bezichtigen. Vooraf reserveren is gewenst.
De indrukwekkende waterpomp voor de mijn, Kamst genaamd, is ook te bezoeken, samen met de treinen die destijds voor de mijnbouw werden gebruikt. De pomp, een houten waterwiel met een doorsnee van 13,6 meter, werd gebouwd in 1790 en werd gebruikt tot 1948. Het is het grootste bewaarde houten waterwiel in Europa. De watertoevoer kwam van de Idrijca rivier, nadat men een dam had gebouwd boven Wild Lake en een 3,5 kilometer lang kanaal, Rake, naar de stad Idrija. Het is mogelijk om langs dit kanaal te lopen. Er is een wandelroute uitgezet waarbij je de meest bijzondere rotssoorten en vele diverse boom- en plantsoorten ziet. De waterpomp is te bezichtigen van 9 tot 16 uur en is ook nu alleen mogelijk onder leiding van een gids van het gemeentelijk museum. Vooraf reserveren is gewenst.
De Partisan drukkerij heeft een grote rol gespeeld tijdens de oorlog. Hier werden verscheidene kranten, brochures, folders, posters en ander materiaal gedrukt, waardoor men op de hoogte werd gehouden wat er zich afspeelde in het land en in het buitenland. De drukkerij is te bezoeken van 15 april tot en met 15 oktober van 9 tot 16 uur. Let op: de drukkerij is op twee manieren te bereiken. Richting Vojscica: vanaf de parkeerplaats is het nog zo’n 20 minuten lopen via een steil voetpad. Richting Vojsko – Hum: hier vind je een vrij makkelijk te bewandelen voetpad. Nabij Vojscica moet nog een Partisan begraafplaats uit 1945 zijn.
Op de Bazoviska 4 is een oud mijnershuis gesitueerd. Het was gebouwd in de tweede helft van de 18e eeuw. In 1910 woonden hier 18 mensen, en tegenwoordig is het een museum. Het huis zelf is vrij indrukwekkend en is gelegen in een mooie tuin. Het is mogelijk het museum (dagelijks) te bezoeken onder leiding van een gids.
In Idrija vind je ook de zogenaamde Sloveense piramides, Klavze. Deze waterkeringen waren onderdeel van het vervoer van boomstammen en ander hout, wat werd gebruikt door de mijn en de stad Idrija. De Klavze werden gebruikt van het eind van de 16e eeuw tot 1926. Het is lastig om ze te vinden (je vindt ze op drie verschillende locaties), dus een goede kaart waar de Klavze op aangegeven staan is een aanrader.
In het aquarium Advarij M zijn meer dan 150 zout- en zoetwater tropische vissensoorten en andere organismen in 38 aquaria te bewonderen. Er zijn verschillende ‘biotopen’ gemaakt. Zo is er bijvoorbeeld een aquarium die de Congo rivier weergeeft, en het Malawi meer. Het aquarium is te bezoeken op dinsdags, woensdags en donderdags van 9 tot 12 uur, en van 3 tot 7 uur.
De crypte onder het Mestni Trg, het centrale plein, is het enige wat overgebleven is van de Heilige Barbara kerk, een kerk die ooit werd gebouwd met geld wat gedoneerd werd door de mijnwerkers, opdat de Heilige Barbara over hen waakte in en boven de mijn. Ten tijde van de oorlog is deze kerk zwaar beschadigd en uiteindelijk is de kerk in 1951 volledig afgebroken. De crypte is in 2007 opengesteld voor publiek en tegenwoordig is er ook een gallerie onder het plein gesitueerd.
Het archeologisch park Divje Babe is een paleontologische plaats, een Karstgrot in de steile rots boven de Idrijca rivier onder het Sebrelje plateau. Hier zijn onder andere restanten van holenberen en sporen van mensen uit de Ijstijd gevonden, zoals een vuurplaats en stenen gereedschappen. De meest beroemde vondst is een fluit gemaakt van het bot van een Neanderthaler, het oudste muziekinstrument ter wereld. Het park ligt net buiten Cerkno richting Reka en Sebrelje, nabij de St. John’s kerk en is dagelijks van 1 april tot 30 september tussen 9 en 17 uur te bezoeken. Je moet vooraf reserveren, omdat het alleen met een lokale gids te bezoeken is.
Het militaire museum in de oude binnenstad is dagelijks geopend van mei tot en met september van 10 tot 18 uur. Van oktober tot en met april is het museum alleen weekends geopend op dezelfde genoemde tijdstippen. Hier vind je een grote privécollectie over de Eerste Wereldoorlog, de Italiaanse bezetting, de Tweede Wereldoorlog, de nationale oorlog voor de vrijheid, de Joegoslavië-jaren en de oorlog voor de onafhankelijkheid van Slovenia het Sloveense leger.
Idrija staat ook bekend om haar kant. In het centrum van de stad is dan ook een zogenaamde ‘kantschool’ te vinden, waar je op werkdagen tussen 10 en 13 uur (en in juli en augustus dagelijks van 10 tot 13, en van 15 tot 18 uur) een kijkje kunt nemen. Hier is een permanente tentoonstelling over handgemaakte kanten meesterwerken die door kinderen gemaakt zijn. Bezoekers krijgen een professionele rondleiding en een demonstratie van het kantklossen.
