Tja, maffia zou ik het niet noemen. Je hebt inderdaad van die plaatsen met vaste prijslijsten, maar ook in een 'prive winkel' kun je er een prima prijs voor krijgen. Ik zou het niet zozeer een scam noemen maar gewoon Aziatische marketing

. Overal vragen ze meer dan dat het waard is en moet je een beetje onderhandelen. Ik heb overigens niemand iets horen zeggen over tempels die dicht zijn, zowel de Indonesiërs als de toeristen niet. Je bent ook wel erg naïef als je daar in trapt gezien de 23947238467 reisbureaus die er zitten en gewoon tours aanbieden naar de tempels.
Wel vind ik dat de tempels ook prima te bezoeken zijn zonder tour, met een brommer. Voornamelijk de Borobudur vond ik zelf zonsopgang technisch niet echt optimaal gelegen en iets later dan 4/5 uur je bedje uit komen is ook geen overbodige luxe!
Eventueel kun je erbij zetten dat als je batik wilt kopen ja altijd moet controleren of het echt is. Dat wil zeggen, je kunt het nat maken en strijken. Als ze het in de winkel niet voor je willen nat maken met iets dan kun je gaan twijfelen.
Daarnaast gaat batik op echte zijde niet je hele leven mee maar verteert na 25 jaar. (Die 25 weet ik niet zeker, maar dacht iets in die trant) Soms vertellen ze je dat dit wel zo is, ook dan kun je gaan twijfelen. Maar, iedereen heeft zijn eigen portemonnee, als jij iets mooi vindt en je vindt de vraagprijs goed, waarom niet?