Welke lensfilters zijn nuttig op reis?

[Marco]

Het is een tijdje geleden dat ik op het forum een vraag gesteld heb maar deze keer heb ik er weer 1 . Tijdens mijn vakantie heb ik een hele tijd met een jonge gast gesproken die een hele berg verschillende filters voor zijn lenzen bij had. Zelf gebruik ik alleen een uvfilter om mijn glas te beschermen. Of de filter verder nog ergens nuttig voor is weet ik niet.

1 van de filters die ik wel vet vond werd gebruikt om wolken in de lucht er beter uit te laten komen. Helaas weet ik niet welke filter dit was en wanneer je deze filter nog vaker zou kunnen gebruiken.

Lang verhaal kort is: Welke filters zijn er, waarvoor worden ze gebruikt en welke zijn met name nuttig voor op reis en het aanschaffen waard?

[Jenny]

Een UV-filter is waardeloos. Lenzen beschadigen niet zomaar, en als je je zonnekap op je lens hebt zitten biedt dat veel meer bescherming. Sterker nog: UV-filters kunnen in bepaalde omstandigheden leiden tot hinderlijke reflectie. Wellicht heb je wat aan dit artikel: http://www.magnek.nl/blog/het-drama-dat-uv-filter-heet/.

Het filter van de wolken heet een circulair polarisatiefilter. Dit maakt het blauw van de lucht intenser (vooral als je een hoek van 90 graden tot de zon hebt) en haalt reflectie uit bv. bladeren, water en gebouwen weg. Ook dit maakt de kleur levendiger.

Zelf neem ik ook vaak een ND-filter mee, omdat dit voor lange sluitertijden en mooi glad water of bewegende wolken kan zorgen. Als je een ND-filter meeneemt heb je ook een statief en afstandsbediening nodig, die is niet iets voor ' zomaar er even bij'. Ik kan helaas geen voorbeeldfoto posten.

[Marco]

Het artikel is overtuigend zeker ook als je naar de kleuren en het eindresultaat van de foto kijkt. Ik gebruik nog niet echt een zonnekap omdat de camera dan minder goed in mijn cameratas past.

Als ik je antwoord goed heb gesnapt dan zeg je dat je niet standaard een filter op je lens moet plaatsen, zo iets stond ook in het artikel trouwens. Maar wie wil er nu niet dat alle luchten intester zijn en kleuren levendiger? Dat mis ik bijna altijd al bij mijn foto's in vergelijking met wat ik regelmatig online voorbij zie komen.

Kun je trouwens ook het zelfde effect bereiken zonder het gebruik van de circulair polarisatiefilter met bijvoorbeeld photoshop of lightroom?

Waarom is een ND filter niet voor zomaar er even bij? Zijn ze prijzig?
En is er geen enkele situatie waarin de UV-filter wel waardevol is?

[Jenny]

Het nadeel van een polarisatiefilter is dat je niet alleen de lucht blauwer maakt, maar dat je 1-2 stops licht tegenhoud. Als de zon schijnt is dat geen probleem, maar als het een beetje donker is natuurlijk wel. Het is dan lastiger de camera stil te houden. Om blauwe luchten te hebben heb je zon nodig. Als het bewolkt is doet een polarisatiefilter helemaal niks. Tot zover de theorie.

En dan nu een eerlijk antwoord: ik heb standaard een circulair polarisatiefilter op mijn lens. Dit haal ik er alleen af voor nachtfotografie en als ik binnen fotografeer.

Wat PS en LR betreft: in principe kun je alles aanpassen, maar ik maak liever in een keer een zo goed mogelijke foto. Een circulair polarisatiefilter heb je vanaf 30 euro, bij DealExtreme voor minder (maar ook de kwaliteit is minder).

Als je een ND-filter wilt zou ik minstens voor ND100 gaan (houdt 10 stops licht tegen). Die kosten 100-120 euro. Best veel geld als je het niet vaak gebruikt. De waterval op http://www.ikreis.net/p-517/apps-voor-fotografie heb ik met een ND100 (Bigstopper) gemaakt.

[Marco]

Goede info dank je wel. Ik zal me eens gaan verdiepen in de polarisatiefilters en ND filters. Een vraag is nog niet beantwoord en dat is of dat je wat de filters doen ook niet gewoon later in photoshop voor elkaar kunt krijgen?

[Jenny]

Alles kan in Photoshop. Als je wat met curves speelt, bepaalde highlights wat donkerder maakt en een gamma-correctie doet kom je uit op iets wat een polarisatiefilter zou kunnen benaderen. Veel werk, maar het resultaat is minder mooi dan wanneer je een echt filter zou hebben.

ND-filter is lastiger. Iets met smudge en blur wellicht.

Persoonlijk houd ik niet van deze manier van photoshoppen, maar dat is een kwestie van smaak en interesse. Je kan een goede foto in PS iets verbeteren, maar je kan nooit van een slechte foto een goede foto maken.

[kohraya]

... Een vraag is nog niet beantwoord en dat is of dat je wat de filters doen ook niet gewoon later in photoshop voor elkaar kunt krijgen?

Ik gebruik Nik Color Efex. Een plugin bij Photoshop: http://www.peterstewartphotography.com/ ... o-4-Review
Daar staat ook een polarisatiefilter tussen. Maar de échte is natuurlijk beter
Er staan wel een hoop andere leuke functies tussen. Dus als je een photoshopper bent, zal dit wel je ding worden.

Als ND filter heb ik de Tiffen 77mm Variable ND Filter.
Voordeel van deze is dat je deze kan aanpassen van 2 tot 8 stops verschil.
Prijskaartje is zo'n 150€.
Een ND filter nabootsen in photoshop, daar begin ik niet aan.

UV filter is eigenlijk louter voor protectie en kan vervelende lensflares opleveren.
Tóch staan ze op mijn meeste lenzen. Als ze me storen, draai ik ze wel even af.
En een zonnekap moet je standaard op je lens hebben staan. Niet alleen voor protectie maar vooral voor een beter contrast in je foto's.
Zoals gezegd: maak je foto vanaf het begin goed, en enkel photoshop gebruiken om te finetunen.

[Marco]

Dank jullie wel voor de nuttige tips!

[Jenny]

Begin deze maand heb ik trouwens nog wat voorbeeldfoto's met en zonder filter op mijn site geplaatst. Misschien maakt dat alles wat hier gezegd is nog wat duidelijker?

http://www.ikreis.net/p-570/tips-filters-op-reis

[wim van brink]

De discussie wel of geen UV filter zou ik hier niet willen voeren. Ik gebruik een B&W clearfilter en dan alleen maar als het gebruik van een polarisatiefilter wegens lichtomstandigheden niet kan. Heb tot nu toe geen hinder van reflectie gehad. Zie het ook als bescherming. Stof, spatwater enz. heb ik liever niet op mijn prijzige lens.
Als de weersomstandigheden goed zijn gaat de polarisatiefilter er op. Ideaal en vaak ook noodzakelijk voor een fraai contrast. Koop wel een kwaliteitsfilter. Je koopt een behoorlijk toestel, een of meer lichtsterke en dure lenzen en dan plak je daar een filter van 30 euro op. Een stuk vensterglas met een kleurtje. Zonde. Dat geldt eigenlijk voor alle filters die je koopt. Liever geen dan zo'n flodder. Het ND filter is zeker een aanrader, maar ik vraag mij af of een backpacker hier wat mee kan als je bedenkt dat je een statief mee moet, een afstandsbediening en of een draadontspanner. Voor thuis of als de omvang van de bagage geen rol speelt prima, zeker kopen. Wel zorgvuldig mee omgaan, want anders wordt een foto met een ND filter al snel een trucje dat zich zelf herhaalt. Kijk op de website van Zoom bij de aangeleverde foto's en dan snap je wat ik bedoel.

[ArnoEnzerink]

Als geld geen rol speelt, zou ik een variabele ND filter kopen. Ik heb de Singh Ray Variable ND, die heeft 1-8 stops. Deze filters zijn iets duurder dan een enkele ND-filter, maar je kunt er veel meer mee en je hoeft niet voor iedere lichtsituatie een ander filter mee te slepen.
Een polarisatiefilter is in mijn ogen overgewaardeerd. Tegenwoordig kun je sneller een HDR serie schieten. Meestal is 2 foto's al genoeg, die je dan in Photoshop, Elements of Gimp samenvoegd.
Het probleem met een polarisatiefilter, wat Jenny ook al aangaf, is dat je hele foto ermee beïnvloed wordt, en dat wil je meestal niet.

[Erik]

Aan wat voor bedragen moet ik dan denken voor zo'n variable ND filter?

HDR kan dat op iedere camera? Ik heb deze optie namelijk nog niet op mijn camera gevonden.

[Kenzotravels]

Aan wat voor bedragen moet ik dan denken voor zo'n variable ND filter?

HDR kan dat op iedere camera? Ik heb deze optie namelijk nog niet op mijn camera gevonden.

Die bedragen hangen af van de filtermaat én het merk. Ik gebruik een filter van Tiffen die beginnen vanaf 115,- voor maatje 58 en lopen door tot rond de 200,- voor de grotere maten. Een ander goed merk is Heliopan, maar deze zijn nog een stukje duurder (150-300).
Er zijn overigens ook nog voldoende goedkopere filters, die beginnen al vanaf een paar tientjes. Je levert dan wel in op kwaliteit.

HDR kan op de meeste camera's. Als de optie er niet op zit dan kun je het natuurlijk ook zelf nabootsen door simpel weg drie foto's te maken waarvan 1 onderbelicht is, 1 normaal en 1 overbelicht. Deze voeg je dan samen in bijvoorbeeld Photoshop.

Hier een linkje naar een wat betere uitleg:
https://www.maartenvandekamp.nl/fotobew ... photoshop/

[Jenny]

Aan wat voor bedragen moet ik dan denken voor zo'n variable ND filter?

In China koop je er eentje voor nog geen 5 euro. Houd er wel rekening mee dat het twee circulaire polarisatiefilters zijn, dus dat je bij zonnig licht vaak een kruis krijgt. Op m'n site (zie link in een van de berichten hierboven) staat een voorbeeldfoto.

Ik heb voor een Bigstopper gekozen. Duurder, maar kwaliteit.

[ArnoEnzerink]

Je krijgt waar je voor betaalt.
Als je prut koopt van 5 euro, krijg je prut als resultaat. Niet doen, dus.
Dat van die twee circulaire polarisatiefilters is ook niet waar, tenminste niet als je een echte variabele ND koopt.

De SinghRay die ik gekocht heb (B&H in de US) kostte 340US$. Topkwaliteit, en geen "kruis", waar Jenny het over heeft.
Andere goede merken: Lee Filters, Hoya, Tiffen.

Wat betreft de HDR: ik gebruik nooit de HDR functie van de camera, ik neem gewoon twee of drie foto's (of soms kan het met een en dezelfde foto, in raw geschoten, die ik twee of drie keer open in Photoshop met verschillende sluitertijdaanpassingen) en voeg die samen.